który obchodzimy 15 marca, przypomina o potrzebach i możliwościach, jakie wiążą się z konsumenckim wyborem.
Każdy konsument ma prawo do:
- zaspokojenia podstawowych potrzeb, a więc prawo dostępu do podstawowych dóbr i usług, odpowiedniej żywności, ubrania, mieszkania, opieki zdrowotnej, edukacji i higieny;
- bezpieczeństwa, a więc ochrony przed produktami, procesami produkcyjnymi i usługowymi, które mogą być niebezpieczne dla życia
i zdrowia; - wyboru, a więc możliwości wyboru różnych produktów i usług oferowanych po konkurencyjnych cenach, przy zachowaniu gwarancji ich odpowiedniej jakości;
- zadośćuczynienia tj. do otrzymania uczciwej rekompensaty za nieodpowiednie produkty i nie satysfakcjonujące usługi;
- edukacji konsumenckiej, a więc do zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do podejmowania świadomych decyzji.
Kilka praktycznych informacji:
1/ Sprzedawcy mają obowiązek wystawiania paragonów fiskalnych, które potwierdzają sprzedaż. Konsument, który bierze paragon zapewnia sobie prawo reklamacji, ułatwia porównanie cen, zyskuje pewność, że nie został oszukany.
2/ Jeżeli konsument otrzyma niezamówiony towar lub usługę, to nie ma obowiązku zapłaty . Brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione świadczenie nie jest równoznaczny z wyrażeniem zgody na zawarcie umowy.
3/ Wraz z towarem sprzedawca musi wydać wszystkie elementy jego wyposażenia, instrukcje obsługi i konserwacji sporządzone w języku polskim,
oraz inne dokumenty wymagane przez przepisy.
4/ Wywieszone w sklepie informacje o tym, że „towar przeceniony nie podlega reklamacji” oraz „po odejściu od kasy reklamacji się nie uwzględnia”, nie pozbawiają konsumenta prawa do reklamacji. Sprzedawca nie może skutecznie wyłączyć ani ograniczyć uprawnień konsumenta.
5/ Od dnia 1 stycznia 2023r. obowiązują nowe zasady reklamacji, m.in.:
● zmieniło się nazewnictwo: zamiast „rękojmi” jest „odpowiedzialność za niezgodność towaru z umową”. Jeżeli konsument składa reklamację na tej podstawie to podmiotem odpowiedzialnym jest sprzedawca i to do niego należy skierować pismo reklamacyjne. W pierwszej kolejności konsument może żądać naprawy lub wymiany wadliwego towaru. Zwrot pieniędzy będzie możliwy w kolejnym etapie dochodzenia roszczeń.
● wydłużono do 30 dni termin na odstąpienie od umowy zawartej podczas nieumówionej wizyty w domu konsumenta lub wycieczki. W przypadku pokazów nadal jest to 14 dni.
● Zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazu lub wycieczki. Taka umowa jest nieważna i nie będzie wywoływać skutków prawnych dla konsumenta.
● Zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Dotyczy to umów zawieranych podczas pokazu, wycieczki lub nieumówionej wizyty u konsumenta.
Z okazji Światowego Dnia Konsumenta życzę wszystkim Konsumentom zadowolenia z dokonywanych wyborów konsumenckich i jak najmniej sytuacji zmuszających do składania reklamacji. Życzę Państwu przyjaznych sklepów i życzliwych sprzedawców respektujących prawa konsumenta.
Jolanta Wojciechowska
Powiatowy Rzecznik Konsumentów