Granice kasztelanii, a później powiatu brzezińskiego na wschodzie i na południu były zarazem granicami księstwa- województwa łęczyckiego. W XVI w. (zapewne XIV i XV) podział biegł Mrogą (pomijając Głowno) następnie Mrożycą. Na wysokości Dąbrówki Dużej kierował się na południe pozostawiając po stronie rawskiej wsie Rozworzyn, Przecław, Strzęboszewice, Bronowice, Tworzyjanki, Lisowice należące jednak do parafii Brzeziny. Na południu granica od okolic Bukowa (k. Bądkowa) skręcała na wschód i koło Luboczy trafiała do Pilicy ( zob. mapa 1). Zachodnią i północną granicę powiatu określały miejscowości: Retkinia, Łódź, Łagiewniki, Smardzew, Szczawin, Osse, Wrzask i Domaradzyn. Parafia brzezińska należała do dużych i liczyła 27 wsi, wchodzących do archidiakonatu łęczyckiego, archidiecezji gnieźnieńskiej.

W dawnej Polsce do drugiego rozbioru 1793 r. Brzezińskie z powiatami łęczyckim i orłowskim wchodziło do województwa łęczyckiego, prowincja wielkopolska (wschodnia). W XV i XVI w. na terenie powiatu były również miasta Łódź, Skoszewy, Bratoszewice, Stryków, Będków, Ujazd.

Podczas drugiego rozbioru miasto dostało się do zaboru pruskiego. Brzeziny zostały siedzibą powiatu w departamencie piotrkowskim, zaś od 1796 r. w granicach departamentu warszawskiego, w składzie łowickiej inspekcji skarbowej.

Z wkroczeniem wojsk napoleońskich utrzymano pruski podział administracyjny. Jednakże przeniesiono siedzibę władz powiatowych do Strykowa, gdzie znalazł miejsce także sąd pokoju (sąd cywilny). W tym okresie organami samorządu szlacheckiego były sejmiki powiatowe.

Królestwo Polskie Zaborca nowe granice przystosował do przedrozbiorowego podziału na województwa. Powiat nasz poszerzono na wschód za Mrogę (region Mazowsze) obejmujące miasta Jeżów i na północ po miasta Głowno oraz Sobotę i Bielawy. Na zachodzie utracono Łódź. Tak ukształtowany powiat włączono w obwód rawski województwa mazowieckiego ( zob. mapa 2). W okresie 1846 - 1866 omawiane terytorium przechodzi w skład powiatu rawskiego (gubernia warszawska), ale Brzeziny pozostają siedzibą okręgu sądowego ( zob. mapa 2). W 1849r. okręg brzeziński utracił część ziem północnych z Bielawami i Sobotą. Nowy podział administracyjny od 1867 r. przyniósł miastu samodzielność, ustanawiając powiat brzeziński w guberni piotrkowskiej, do 1914 r. ( zob. mapa 3).

Utrzymano dawne powiaty nazywane teraz obwodami (Kreise). Powiat brzeziński wraz z łódzkim i łaskim złączono w jeden powiat ziemski łódzki (bez Łodzi).

W sierpniu 1919 r. powołano województwo łódzkie. W początku października tego roku utworzono w nim powiat brzeziński, obejmujący wówczas gminy: Bratoszewice, Niesułków, Mroga Dolna, Lipiny, Popień, Gałkówek, Długie, Mikołajów, Łaznów, Ciosny, Będków, Łazisko. W okresie międzywojennym podział był trójstopniowy - najmniejszą jednostką administracyjną w składzie gmin była gromada. Powiat nasz obejmował także miasta: Tomaszów Maz., Głowno, Stryków (również Koluszki).

Okupant zlikwidował powiat brzeziński. Jego zachodnią część włączono do powiatu łódzkiego (do tzw. Kraju Warty), część wschodnia pozostała w Generalnym Gubernatorstwie włączona w skład powiatów łowickiego, skierniewickiego oraz rawskiego (później tomaszowskiego). Pewna część granicy podziałowej przebiegała na Mrodze.

W 1945 r. reaktywowano powiat brzeziński, okrojony, tylko z miastem Brzeziny, Stryków i Koluszki (1949 r.). W okresie 1954 - 1972 najmniejszą jednostką administracyjną stały się gromady ( zob. mapa 4), zaś w latach 1973 - 1975 gminy, wówczas do powiatu włączono gminę Nowosolna. 1 czerwca 1975 r. zlikwidowano powiaty, a Brzeziny włączono do województwa skierniewickiego.

W kwietniu 1998 r. ogłoszono projekt utworzenia w województwie łódzkim powiatu brzezińskiego mającego obejmować gminy: Dmosin, Rogów, Jeżów, Koluszki, Brzeziny, Andrespol, Nowosolna. W trakcie 600 - letniej historii powiatu brzezińskiego miejscowości te w różnych czasach wchodziły w jego skład.

Pomimo wielkich ambicji i chęci społeczności lokalnej do takiej sytuacji niestety nie doszło. W wyniku kolejnego etapu reformy administracji publicznej w 1998 r. nie utworzono powiatu brzezińskiego, co było początkiem do spontanicznego protestu mieszkańców miasta i okolicznych gmin. Wynikiem tej determinacji mieszkańców i władz samorządowych oraz przychylności Wojewody Łódzkiego, mocą rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 r., w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedziby władz powiatu.(Dz. U. Nr 62, poz. 631 ze zmianami) utworzono z dniem 1 stycznia 2002 powiat brzeziński.